Waarom ?...

... . ..een berekening en rapportage laten maken.

Diverse externe invloeden, zoals de participatie- en omgevingswet, zorgen ervoor dat we anders met onze buitenruimte om zullen gaan. Want de wereld is aan het veranderen en daarmee staan we voor grote uitdagingen. Extremen in temperatuur en neerslag leiden tot fundamentele veranderingen. Naast de trends op het gebied van klimaat, energie en circulariteit zien we ontwikkelingen in ‘de technologie’ (Artificial Intellingence (Ai); Algoritme en Lidar), ‘ het sociale domein en de politiek’ (Participatie- en Omgevingswet) en ‘de ruimtelijke ordening en economie’ (verstedelijking en vergrijzing). Deze ontwikkelingen gaan van grote invloed zijn op het beheer en realisatie van de openbare ruimte.  

Het is van essentieel belang om alle stakeholders mee te nemen in de actuele ontwikkelingen, met als doelstelling resultaten te behalen voor een gezonde en duurzame leefomgeving. Daarbij is het belangrijk inzicht in de relatie tussen leefomgeving en gezondheid te krijgen, want een goede milieukwaliteit (lucht, bodem, geluid) en klimaatbestendigheid (hitte en water) wordt steeds belangrijker voor de burger. 

Bomen zijn belangrijk voor een gezonde en klimaatbestendige stad. Bomen verbeteren onder meer de luchtkwaliteit door het binden van CO2 en het afvangen van fijnstof. Bij regenbuien zorgen bomen voor een vertraagde afgifte van water naar de bodem én ze reguleren de temperatuur. Vooral in stedelijke gebieden, waar veel oppervlakte is verhard, warmt de omgeving snel op en koelt het langzaam af (hitte-eiland effect). Bomen zorgen voor schaduw en hebben daarmee een grote invloed op de temperatuur in de stad en in gebouwen.

Inzicht in de structuur, functie en waarde van stedelijke bomen kunnen managementbeslissingen bevorderen om de kwaliteit van het milieu te verbeteren voor een gezonde leefomgeving. 

Elementen voor een gezonde inrichting zijn:

• een goede milieukwaliteit (lucht, bodem, geluid);
• klimaatbestendigheid (zoals meer groen voor tegengaan hitte- en wateroverlast);
• natuur en water in de buurt voor fiets- en wandelmogelijkheden;
• ontmoetingsplekken in de buurt en/of stadslandbouw;
  
• veilige omgeving die het ook voor ouderen mogelijk maakt om veilig buiten te bewegen (en zo langer zelfstandig te kunnen blijven wonen).

Invloed milieufactoren op gezondheid

• 4% van de ziektelast in Nederland is het gevolg van milieufactoren;
• de hoogste milieu gerelateerde ziektelast treedt op in de Randstad, vooral in de grote steden;
• luchtverontreiniging levert de grootste bijdrage aan de milieu gerelateerde ziektelast;
• naast de afzonderlijke omgevingsfactoren moet rekening gehouden worden met stapeling van ziektelast door het gecombineerde effect van milieufactoren;
• lokaal, met name in stedelijke gebieden met bijvoorbeeld veel verkeer, is de cumulatieve milieu gerelateerde ziektelast hoger dan landelijk gemiddeld.

Verminderde gezondheid ouderen

• 49% van de volwassenen heeft overgewicht;
• 43% is onvoldoende lichamelijk actief;
• het aantal mensen met diabetes en hart- en vaatziekten neemt toe;
• 5.3 miljoen Nederlanders heeft  minstens een chronische aandoening;
• het aantal ouderen en mensen met een chronische aandoening neemt toe;
• 1.5 miljoen Nederlanders heeft psychische problemen.

Briefrapport RIVM > Gezonde leefomgeving, gezonde mensen groen en bomen voor een gezonde leefomgeving Gezonde leefomgeving, gezonde mensen.pdf (1.24MB)

Briefrapport RIVM > Gezonde leefomgeving, gezonde mensen
groen en bomen voor een gezonde leefomgeving

Gezonde leefomgeving, gezonde mensen.pdf (1.24MB)

Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) inventariseert welke gezondheidseffecten van klimaatverandering in Nederland optreden. Voorbeelden hiervan zijn: wateroverlast en hittestress en daaraan gerelateerde hogere ziekte- en sterftecijfers, slaaptekort, toename van infectieziekten, meer en hevigere allergieklachten bij gevoelige mensen door een langer pollenseizoen, en veranderingen in luchtkwaliteit.

Groen in de stad is goed om bijvoorbeeld overgewicht tegen te gaan. De maatschappelijke kosten van overgewicht in Nederland bedraagt momenteel meer dan 3 miljard euro per jaar. Overgewicht op jonge leeftijd vormt een risicofactor en het bestrijden van overgewicht bij kinderen vermindert dus toekomstige gezondheidskosten. In stadswijken met voldoende groen komt minder overgewicht voor.

Biodiversiteit in de stad levert aantrekkelijke groene (speel-)ruimte en draagt daarmee bij aan meer beweging. Er zijn ook aanwijzingen dat groen in de stad bijdraagt aan de gezondheid in de vorm van stressreductie en het tegengaan van depressie. Een groene, gezonde en veilige leefomgeving, nodigt uit tot bewegen en ontmoeten en is bovendien prettig om in te wonen. Door de leefomgeving gezonder in te richten kan veel gezondheidswinst worden geboekt.